Camponotus ligniperda
|
|
Ten artykuł to zaledwie zalążek. Jeśli chcesz pomóc nam go rozwinąć, poproś o konto i napisz coś więcej! Pomocy w edycji udzieli ci artykuł Pomoc:Edycja oraz kategoria Edycja. |
|
Opis
Camponotus ligniperda (gmachówka drzewotoczna) - to największa mrówka wykazana w Polsce. Budową i biologią zbliżona do siostrzanej Camponotus herculeanus, pomiędzy którymi może dochodzić do hybrydyzacji. Zasięg występowania C. ligniperda jest przesunięty na południe względem rejonów występowania C. herculeanus, co wskazuje na to, że mrówki te preferują cieplejsze regiony.
Mezohigrofil i oligotop lasów liściastych, w których zwykle pojawia się na nasłonecznionych skrajach, przy drogach i skalistych stokach. Z rzadka pojawia się także na terenach otwartych i w lasach iglastych oraz mieszanych. Gniazduje w suchych pniakach, w ziemi pod drewnem, pod kamieniami, a także w szczelinach skalnych - głównie w miejscach gdzie w najbliższym otoczeniu znajduje się drewno.
C. ligniperda to gatunek monoginiczny, zakłkadający kolonie klasztornie. W dużych koloniach wystąpić może oligoginia, gdzie dodatkowe królowe nie tolerują się wzajemnie i znajdują się w oddalonych od siebie miejscach.
Jest to też gatunek agresywny - zdarza się mu atakować inne kolonie mrówek z rodzaju Formica, czy Camponotus. Podczas walki większe robotnice (major) miażdżą głowy lub przecinają tułowia napotkanych przeciwniczek za pomocą swoich żuwaczek.
Podobnie jak u C. herculeanus samce biorą aktywny udział w życiu kolonii. Pojawiają się w sierpniu, pobierają płynny pokarm od robotnic, ale także przekazują go innym dorosłym osobnikom. Samce zimują w gnieździe, wchodząc tym samym w fazę "płciową" (redukowany jest udział we wcześniej opisanej wymianie pokarmów) i ruszają na lot godowy dopiero w następnym roku.
Wygląd
Mrówki te są dwubarwne - głowa i odwłok brunatnoczarne, natomiast tułów czerwony (u królowej czarny z wierzchu). Robotnice i królowa mają czerwoną plamkę, która rozlewa się przynajmniej na wierzch i boki pierwszego tergitu odwłoka. Odróżnia ją to od Camponotus herculeanus, u których wspomniana plamka nigdy nie wkracza na powierzchnię górną pierwszego tergitu odwłoka - chociaż nie jest to cecha gwarantująca 100% poprawne oznaczenie (wspomniana wcześniej hybrydyzacja). C. ligniperda jest też zwykle jaśniejsza i większa od C. herculeanus.
- Królowa - Wygląd jak wyżej z płytkim punktowaniem na głowie. Osiągają długość od 14 do 16 mm.
- Robotnice są polimorficzne z kastami minor, media i major. Osiągają od 6 do 14 mm długości.
- Samce mają całkowicie czarne ciało, jaśniejsze stopy i biczyk czułków oraz żółtawe skrzydła. Owłosienie odwłoka silnie zredukowane. Osiągają od 8 do 12 mm.
Zobacz też
Źródła
- "The ants of Poland with reference to the myrmecofauna of Europe" - Czechowski W, Radchenko A., Czechowska W., Vepsalainen K., 2012
- "The Formicidae (Hymenoptera) of Fennoscandia and Denmark" - Collingwood C. A., 1979
- "Społeczeństwa owadów" - Wilson E. O., 1979
ZielonaMrówka (dyskusja) 16:04, 9 gru 2018 (CET)
