Stenamma debile

Z WikiMrówki
Wersja z dnia 21:27, 25 lut 2018 autorstwa ZielonaMrówka (dyskusja | edycje) (→‎Cechy charakterystyczne)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Opis

Stenamma debile
SYNONIM
otrupka
Stenamma debile1.jpg
Królowa S. debile
Klasyfikacja taksonomiczna
Królestwo: Animalia
Klad: Euarthropoda
Klasa: Insecta
Rząd: Hymenoptera
Rodzina: Formicidae
Podrodzina: Myrmicinae
Plemię: Stenammini
Rodzaj: Stenamma
Gatunek:  S. debile
Nazwa binominalna
Stenamma debile
Foerster, 1850
Dane hodowlane
Trudność hodowli: 4/4*
Popularność hodowli: 4/4**
Okres rojenia: IX-X
* 1 - łatwy, 4 - b. trudny ** 1 - popularny, 4 - niemal nie do zdobycia


Stenamma debile jest powolną mrówką występująca w zacienionych lasach, szczególnie liściastych z grubszą warstwą ściółki. Ściółka leśna stanowi również jej miejsce żerowania. Jest mezohigrofilem i mezotermofilem. Prowadzi padlinożerny tryb życia, możliwe że żywi się również małymi owadami. Mrówki te są aktywne w pochmurne dni lub wczesnymi ciepłymi rankami. Nie są agresywne w stosunku do innych mrówek. Występuje w całej Polsce, jednak ze względu na skryty tryb życia bardzo rzadko udaje się je znaleźć. Loty godowe jesienią od początku września do końca października.

Wygląd

Robotnice odmierzą od 3,5 do 4mm długości. Ciało jasnobrunatne smukłe pokryte włoskami. Na tułowiu i głowie widoczna mikrorzeźba. Głowa owalna bez wyraźnie zarysowanych krawędzi. Na pozatułowiu niewielkie kolce; wyraźne wgłębienie metanotalne. Żuwaczki trójkątne zakończone ząbkami w liczbie od 6 do 9. Czułki 12 segmentowe zakończone buławką z 4-5 większych segmentów. Oczy bardzo małe, z kilkunastu fasetek. Przyoczek brak. Posiada proste żądło.
Królowa wielkości od 4,5 do 5,5 mm. Barwa ciemniejsza od robotnic, ciemnobrunatna. Oczy większe, przyoczka występują. Żuwaczki trójkątne, 8 do 9 zębów. Tułów węższy od głowy. Przy propodeum występują niewielkie ząbki lub kolce.
Samce z jaśniejszymi żuwaczkami, nogami i czułkami. Barwy brunatnoczarnej. Na tarczy widoczne bruzdy Mayra.

Cechy charakterystyczne

Podwójny wydłużony stylik. Mocno wydłużona długa szypułka petiolusa z niskim węzełkiem to cecha, po której łatwo rozpoznać tą mrówkę (jeśli już komuś uda się tą mrówkę znaleźć). Postpetiolus nieco szerszy od petiolusa, z góry w przybliżeniu okrągły.
Głowa i tułów królowych i robotnic gęsto punktowane, z licznymi krótkimi włoskami; odwłok gładki i błyszczący. Nadustek z dwoma równoległymi zgrubieniami pośrodku, natomiast jego krawędź z wcięciem i dwoma ząbkami.
  • Do niedawna oznaczana jako Stenamma westwoodi. Występują niewielkie różnice u królowych. Najłatwiej rozpoznać po samcach po liczbie zębów na szczękach. Samiec Stenamma westwoodi posiada 5 zębów natomiast Stenamma debile tylko 3.

Gniazdowanie

Mrówka ta buduje proste gniazda w glebie pod ściółką, między korzeniami lub pod zagrzebanymi kamieniami. Gniazdo takie składa się z jednej nieregularnej komory, do której dochodzą tunele prowadzące do powierzchni, a czasem także tunel do położonej 1-2 cm niżej drugiej komory.

Struktura kolonii

Kolonie głównie monoginiczne liczą od mniej niż 100, a z rzadka blisko 200 robotnic. W naturze zaobserwowano pojedyncze królowe zakładające gniazda na sposób półklasztorny. Potwierdzone jest jednak istnienie u tego gatunku także fakultatywnej poliginii, gdzie wszystkie królowe zdolne są do rozmnażania. Nie do końca jest wyjaśnione w jaki sposób powstają gniazda poliginiczne. Możliwe, że są zakładane w drodze pleometrozji lub że młode królowe są dopuszczane do rozwiniętych wcześniej kolonii. Rozwój kolonii jest zdecydowanie powolny. Przypuszcza się, że mogą one funkcjonować nawet do 10-15 lat od ich powstania. Produkcja potomstwa jest dość zgrana w ciągu roku - królowa składa jaja wiosną, a zimą wszystkie larwy przechodzą hibernację. Z larw tych niemal równocześnie w lipcu i sierpniu rozwijają się robotnice i formy płciowe.

Przeszłość gatunku

Co ciekawe rodzaj Stenamma łączy klad z rodzajami Aphaenogaster oraz Messor (oba najprawdopodobniej niemonofiletyczne), które tworzą grupę posiadającą wspólnego przodka. Bliskie są mu również rodzaje Oxopomyrmex i Goniomma (też klad?). Biologia rodzaju Stenamma jest słabo poznana. Rodzaj ten składa się z gatunków poruszających się powoli, skrycie żyjących, zaadaptowanych do chłodnego klimatu i żyjących w ściółce z opadłych liści w wilgotnych lesistych zbiorowiskach, rzadziej na bardziej otwartych przestrzeniach. Często bywa, że robotnice udają śmierć kiedy są zaniepokojone. Przypuszczalnie pierwsi przodkowie rodzaju Stenamma wyodrębnili się ok. 40 mln lat temu w eocenie.

Stenamma debile2.jpg

Stenamma debile4.jpeg

Stenamma debile3.jpg

Na podstawie


Linki zewnętrzne

Autor: ZielonaMrówka (dyskusja) 17:43, 25 lut 2018 (CET)